Η χαρουπιά.

Η χαρουπιά είναι δένδρο πολυετές, αειθαλές με πυκνή κόμη και βαθύ πράσινο χρώμα. Τα φύλλα της είναι σύνθετα, δερματώδη και στυφά στη γεύση. Το δένδρο μπορεί να φθάσει έως και 12 m ύψος. Τη χαρουπιά σήμερα την συναντούμε συνήθως στην νότια Ελλάδα. Τα λουλούδια της βγαίνουν απ' ευθείας στον κορμό και τα κλαδιά του δένδρου. Έχουν χρώμα κιτρινοπράσινο με βαρύ άρωμα. Είναι γυρεογόνο και νεκταρογόνο φυτό. Ανθίζει κατά τα μέσα Οκτωβρίου και η ανθοφορία του κρατάει πολύ λίγο χρονικό διάστημα. Είναι ένα από τα καλύτερα μελισσοκομικά φυτά.

Η χαρουπιά καλλιεργείται ακόμα και σήμερα σε πολλές περιοχές της Κρήτης αλλά πιθανόν και σε άλλα μέρη εκτός Κρήτης. Οι καρποί της ονομάζονται χαρούπια ή ξυλοκέρατα. Ο χυμός των χαρουπιών όταν είναι ακόμα πράσινα, έχει στυφή γεύση και αιμοστατικές ιδιότητες. Το χυμό επίσης από τα πράσινα χαρούπια τον χρησιμοποιούσαν οι παλιοί στα πήλινα αγγεία και ειδικά σε αυτά που μαγείρευαν. Πριν να χρησιμοποιήσουν ένα πήλινο σκεύος το περνούσαν εξωτερικά με αυτόν τον χυμό για να κλείσουν τους πόρους με μια λεπτή μεμβράνη που άφηνε ο χυμός. Μετά από αυτό, τα σκεύη που χρησιμοποιούσαν για μαγείρεμα άντεχαν ποιο πολύ στην θερμότητα της φωτιάς και δεν έσπαζαν.

Τα χαρούπια μετά που θα ωριμάσουν παίρνουν ένα βαθύ γυαλιστερό καφέ χρώμα. Έχουν γλυκιά γεύση και χρησιμοποιούνται ακόμα και σήμερα για ζωοτροφές οι οποίες θεωρούνται μεγάλης θρεπτικής αξίας.

Τα χαρούπια είναι γνωστά από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι και στις μέρες μας. http://www.mani.org.gr/ithi/haroupia/har.htm Ακόμα και σήμερα σε πολλές περιοχές της Κρήτης τα φουρνίζουν και τα καταναλώνουν τον Χειμώνα αποξηραμένα όπως τα σύκα και τις σταφίδες.

Οι σπόροι που περιέχουν τα χαρούπια εδώ οι ντόπιοι τους ονομάζουν κουκουμυλίθρες. Είναι πολύ σκληροί και γυαλιστεροί. Λέγεται ότι από αυτούς παλαιότερα μετά από επεξεργασία οι βιομηχανίες έβγαζαν αρίστης ποιότητας βερνίκια.

Τέλος τα χαρούπια ακόμα και σήμερα επιφέρουν ένα πρόσθετο εισόδημα στις οικογένειες που τα συλλέγουν.